مطالب بیان شده در جلسه سیزدهم خمس 👆 👆 👆
5 ***خمس کنیزان غنايم جنگى كه خلفا از پرداخت آن به اهل بيت خوددارى مىكردند با اينكه آيه خمس تصريح دارد كه مقدارى از خمس مخصوص ذوالقربى است ولى غنايم دست به دست مىگشت
و بخشى از آنها در اختيار شيعيان قرار مىگرفت.
پيشوايان شيعه براى رفع مشكل و گره گشايى اززندگى شيعيان، خمس غنايم کنیزان را بر شيعيان بخشودند تا زناشويى آنان با كنيزان و معامله آنان با ساير اموال غنايم پاك و حلال باشد.
قسمت اعظم روايات بخشيدن خمس توسط ائمه، مربوط به حلال شدن خمس اين گونه غنايم است.
الإستبصار فيما اختلف من الأخبار ؛ ج2 ؛ ص59
قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ ع هَلَكَ النَّاسُ فِي بُطُونِهِمْ وَ فُرُوجِهِمْ لِأَنَّهُمْ لَمْ يُؤَدُّوا إِلَيْنَا حَقَّنَا أَلَا وَ إِنَّ شِيعَتَنَا مِنْ ذَلِكَ وَ آبَاءَهُمْ فِي حِلٍّ.
امام باقر عليه السلام از امام اميرمؤمنان عليه السلام : مردم از راه شكم و شهوت بدبخت و هلاک شده‌اند، زيرا حق ما را نپرداختهاند و شيعيان ما و پدران آنان از پرداخت آن معافند.
ضريس كناسى مىگويد: امام صادق عليه السلام فرمود:
«أتدرى من أين دخل على الناس الزنا؟ فقلت: لا أدرى.
فقال: من قبل خمسنا أهل البيت
الّا لشيعتنا الأطيبين فانّه محلّل لهم ولميلادهم»؛
مىدانيد نزديكى نامشروع در ميان مردم از كجا سرچشمه گرفته است؟ ضريس كناسى: نمىدانم: امام صادق عليه السلام فرمود:
از ناحيه خمس خاندان رسالت،
جز براى شيعيان پاكيزه ما كه ما آن را براى ايشان
و پاك بودن ولادت ايشان حلال كردهايم.
محمد بن مسلم از يكى از دو امام (باقر و صادق عليهما السلام) نقل مىكند:
«إنّ أشدّ ما فيه النّاس يوم القيامة
أن يقوم صاحب الخمس فيقول يا ربّ خمسى،
وقد طيّبنا ذلك لشيعتنا لتطيب ولادتهم ولتزكو أولادهم؛
وسائل الشيعه، ج 6، باب 4 از ابواب انفال، حديث 5
سختترين شرايط براى مردم در روز رستاخيز اين است كه
مستحق خمس بگويد خدايا خمس من چه مىشود؟
ولى ما اين را براى شيعيان خود حلال كردهايم
تا نسل آنان پاكيزه باشد.
تهذيب الأحكام ج4 ؛ ص143
… قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع
إِنَّا أَحْلَلْنَا أُمَّهَاتِ شِيعَتِنَا لآِبَائِهِمْ لِيَطِيبُوا.
که ممکن بوده پدر غیر شیعه باشد ولی مادر و فرزند شیعه هستند
و 1- در حديث فضيل: «انّا أحللنا أمّهات شيعتنا لآبائهم ليطيبوا».
وسائل الشيعه، ج 6، باب 4 از ابواب انفال، حديث 1
2- در روايت زراره: «حلّلهم من الخمس ليطيب مولدهم».
وسائل الشيعه، ج 6، باب 4، ازابواب انفال، حديث 15
3- در روايت اسحاق بن يعقوب: «لتطيب ولادتهم ولا تخبث».
وسائل الشيعه، ج 6، باب 4، ازابواب انفال، حديث 16
4- در روايت امام حسن عسكرى عليه السلام: «لتحلّ لهم منافعهم من مأكل ومشرب ولتطيب مواليدهم ولا يكون أولادهم أولاد حرام».
وسائل الشيعه، ج 6، باب 4، ازابواب انفال، حديث 20
این تحلیلها ارتباطى به خمس در موارد ديگر ندارد ،
و خاص به همين مورد غنیمت کنیزها و ازدواج است.
نتیجه گیري آنچه از این اخبار 11 روایت از ص 438 تا ص 450
کتاب خمس سید حسن فقیه امامی
استفاده میشود عبارت از آن است که در زمان خلفاء جور، جنگهایی بدون اذن ائمّه علیهم السلام اتّفاق میافتاد
و غنائمی به دست میآمد که آن غنائم، متعلّق به امام علیه السلام بود . و در ضمن این غنائم کنیزانی هم وجود داشتند
که مردم آنها را خریداري میکردند و از آنها فرزند میآوردند
و چون این کنیزان به ائمّه علیهم السلام داده نمیشدند،
بنابراین خریداري آنان مشروع نبود، در نتیجه، فرزندانی که از آنها به وجود میآمدند، حلال زاده نبودند
ائمّه علیهم السلام این کنیزان را براي شیعیان خود تحلیل میکردند که اگر احیاناً کنیزي را خریدند یا تصرّف کردند و از او فرزند آوردند، بچّه هاي آنها حلال زاده باشند
. و اگر خـریداران، شیعه نــبـودند و از کنیزانِ خریداري شده، فرزند میآوردند و آن فرزند شیعه میشد،
ائمّه علیهم السلام بر پدرانشان آن کنیزان را تحلیل میکردند که فرزندانِ شیعه آنها طیب مولد داشته باشند
و اگر جنگ با توافق ائمّه علیهم السلام انجام میگرفت و غنائمی به دست لشکریان میافتاد، ائمّه علیهم السلام و سادات خمس آن غنائم را مالک بودند ، ولی دولتهاي جائر به آنها نمیپرداختند
ائمّه علیهم السلام از طرف خود، إصالۀً، و از طرف ذوي القربی، ولایۀً، خمس خود را تحلیل میکردند،
که اگر در میان غنائم کنیزانی هستند که مورد معامله قرار میگیرند، براي شیعیان از این جهت مشکلی به وجود نیاید
یا اگر چیزي از این غنائم را مهریه زنان
خود قرار دادند،
براي آنها خمس را تحلیل کردند که
خدشه اي در طیب مولد فرزندانشان وارد نشود .
خلاصه آنکه،
طیب ولاده در روایات ابحنا
1 – کنیزان غنیمت جنگی بدون اذن امام ع که کلش از امام معصوم ع است
2 – کنیزان غنیمت جنگی با اذن امام ع که خمسش از امام معصوم ع است
3 – زنانی که مهریه شان از غنیمت غیر مخمس پرداخت شده است
4 – زنانی که مهریه شان از مال غیر خمس داده پرداخت شده است
چـــه هـمسـرشیعه ای باشند یا مــادر شیـعـه ای باشند