نهج البلاغه
حکمت 417
توبه ( 3 )
شرط پذيرش توبه
شرط كمال توبه
تاریخ : 30 / 10 / 1403
👈 مطالب بیان شده در جلسه 👇👇
ادامه مطالب جلسه قبل 👇👇
حکمت 417 نهج البلاغه
وَ قَالَ (عليه السلام) لِقَائِلٍ قَالَ بِحَضْرَتِهِ أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ : ثَكِلَتْكَ أُمُّكَ ، أَ تَدْرِي مَا الِاسْتِغْفَارُ ؟ الِاسْتِغْفَارُ دَرَجَةُ الْعِلِّيِّينَ وَ هُوَ اسْمٌ وَاقِعٌ عَلَى سِتَّةِ مَعَانٍ :
أَوَّلُهَا النَّدَمُ عَلَى مَا مَضَى ، اوّل پشيمانى از اعمال گذشته ،
وَ الثَّانِي الْعَزْمُ عَلَى تَرْكِ الْعَوْدِ إِلَيْهِ أَبَداً،
دوم تـصـمـيـم بر ترك هميشگى آن ها در آينده
در حکمت 417 نهج البلاغه
مولی امیر المومنین ع
6 مرحله برای توبه بیان می فرمایند :
مرحله 1 و 2 حقيقت توبه بیان شد
مرحله 3 و 4 شرط پذيرش توبه
و مرحله 5 و 6 شرط كمال توبه
وَ الثَّالِثُ أَنْ تُؤَدِّيَ إِلَى الْمَخْلُوقِينَ حُقُوقَهُمْ
حَتَّى تَلْقَى اللَّهَ أَمْلَسَ لَيْسَ عَلَيْكَ تَبِعَةٌ،
سوم : اين كه حقوقى را كه از مردم ضايع كرده اى
به آن ها بازگردانى تا به هنگام ملاقات پروردگار
( به هنگام مرگ يا محشور شدن در قيامت )
حق كسى بر عُهده تو نباشد
وَ الرَّابِعُ أَنْ تَعْمِدَ إِلَى كُلِّ فَرِيضَةٍ عَلَيْكَ ضَيَّعْتَهَا فَتُؤَدِّيَ حَقَّهَا ،
و چهارم اين كه هر واجبى كه از تو فوت شده است حق آن را ادا كنى
( و قضاى آن را به جاى آورى ).
اين دو قسمت از آثار قطعى پشيمانى
واقعى از گناه است
زيرا كسى كه از كارى پشيمان شده سعى مى كند
آن را جبران نمايد :
بازگرداندن حقوق به مردم و قضاى آن در حق الله
وَ الْخَامِسُ أَنْ تَعْمِدَ إِلَى اللَّحْمِ الَّذِي نَبَتَ عَلَى السُّحْتِ فَتُذِيبَهُ بِالْأَحْزَانِ حَتَّى تُلْصِقَ الْجِلْدَ بِالْعَظْمِ وَ يَنْشَأَ بَيْنَهُمَا لَحْمٌ جَدِيدٌ،
پنجم : گوشت هايى را كه بر اَثَرِ حرام بر اندامت روييده با اندوه بر گناه آب كنى تا چيزى از
آن باقى نماند و پوست به استخوانت بچسبد
و گوشت تازه در ميان آن ها برويد
وَ السَّادِسُ أَنْ تُذِيقَ الْجِسْمَ أَلَمَ الطَّاعَةِ
كَمَا أَذَقْتَهُ حَلَاوَةَ الْمَعْصِيَةِ ؛
و ششم آن كه به همان اندازه كه لذت
و شيرينى گناه را به جسمت چشانده اى
زحمت و سختی طاعت را نيز به آن بچشانى .
فَعِنْدَ ذَلِكَ تَقُولُ أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ.
پس از انجام اين مراحل مى گويى : استغفر الله .
مرحله 1 و 2 حقيقت توبه قبلا بیان شد
مرحله 3 و 4 شرط پذيرش توبه
و مرحله 5 و 6 شرط كمال توبه
شخصى كه در عيش و نوش
و اموال حرام چاق شده
به وسيله گرفتن روزه هاى مستحب لاغر شود
اين دو مرحله يكى ناظر به جنبه هاى جسمى است
و ديگرى ناظر به جنبه هاى روحى
(هر چند هر دو از طريق جسم انجام مى شود);
جسم را با رياضت لاغر مى كند
و روح را با چشيدن زحمت طاعت،
خلاصه : استغفار بازيچه نيست
و لقلقه زبان نمى باشد
كه انسان هر زمان مرتكب گناهى شود
بى آن كه شرايط توبه را فراهم كرده باشد
با گفتن استغفرالله خود را راحت كند
و گمان كند گناهش بخشوده شده
و از عذاب الهى در امان است.
ادامه دارد 👆👆