7 اسفند 1401 – نهج البلاغه (حکمت 375)

نهج البلاغه

حکمت 375

نخستین شکست در جهاد

ترک امر به معروف و نهی از منکر

یکشنبه شب 07 / 12 / 1401

مطالب بیان شده در جلسه بالا 👆👇

یکشنبه ها نهج البلاغه حکمت 375 نهج البلاغه
وَ عَنْ أَبِي جُحَيْفَةَ قَالَ سَمِعْتُ أَمِيرَالْمُؤْمِنِينَ
(عليه السلام) يَقُولُ:
أَوَّلُ مَا تُغْلَبُونَ عَلَيْهِ مِنَ الْجِهَادِ ،

راوی گويد : از امير المؤمنين (ع) شنيدم
كه فرمود: نخستين جهادى كه در آن شكست مى خوريد، ( بر شما بسيار سخت و دشوار مى آيد اگر به آن عمل كنيد و بر اثر بدبختى و دور ماندن از رحمت الهىّ از شما گرفته ميشود )

الْجِهَادُ بِأَيْدِيكُمْ، ثُمَّ بِأَلْسِنَتِكُمْ، ثُمَّ بِقُلُوبِكُمْ؛
جهاد با دستهايتان است. سپس، جهاد است با زبانهايتان و آن گاه جهاد با دلهايتان.
( حدود خدا را بر فاسقين و ستمكاران و گناهكاران اجراء نمى نمائيد و معاصى و زشتيها را مى بينید
و مى شنويد و نديده و نشنيده مى انگاريد )

فَمَنْ لَمْ يَعْرِفْ بِقَلْبِهِ مَعْرُوفاً وَ لَمْ يُنْكِرْ مُنْكَراً قُلِبَ، فَجُعِلَ أَعْلَاهُ أَسْفَلَهُ وَ أَسْفَلُهُ أَعْلَاهُ.
كسى كه كار نيكويى را در دل نستايد
و كار زشتى را در دل نكوهش نكند،
دگرگون و چپه شود

( نتیجه : حس تشخيص نيك و بد را از دست مى‌دهد 1 = نيكوكاران را دوست نداشته 2 = و بد كاران را دشمن ندانسته 3 = و در دنيا آسايش نداشته
4 = و سرگردان شود 5 = و در آخرت نيكبختى را از دست داده 6 = به كيفر هميشگى گرفتار گردد )

(( جلسه قبل : مراتب امر به معروف و نهی از منکر
1 = قلبی … 2 = زبانی … 3 = عملی …))

اقسام مردم نسبت به نهی از منکر 8 دسته

1. به دل تنها + – –
2. يا به زبان تنها + – –
3. يا با دست تنها + – –
4. يا با دل و زبان + + –
5. يا با دل و دست + + –
6. يا با زبان و دست + + –
7. با قلب و زبان و دست + + +
8. هیچ کدام ( مرده متحرّک ) – – –

تهذيب الاحكام ج 6 ص 181 لاَ يزَالُ النَّاسُ بِخَير مَا أَمَرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَ نَهَوْا عَنِ الْمُنْكَرِ وَ تَعَاوَنُوا عَلَى الْبِرِّ وَ التَّقْوَى
پیامبر گرامی : مردم همواره در طريق خير و سعادت اند تا زمانى كه امر به معروف و نهى از منكر را
انجام مى دهند و تعاون بر نيكى و تقوا مى نمايند.

فَإِذَا لَمْ يفْعَلُوا ذَلِكَ نُزِعَتْ مِنْهُمُ الْبَرَكَاتُ وَ سُلِّطَ بَعْضُهُمْ عَلَى بَعْض وَ لَمْ يكُنْ لَهُمْ نَاصِرٌ فِى الاَرْضِ وَ لاَ فِى السَّمَاءِ زمانى كه اين ها ترك شود بركات الهى از آن ها قطع خواهد شد و بعضى بر بعض ديگر سلطه پيدا
مى كنند و ياورى در زمين و آسمان نخواهند داشت

شرایط واجب شدن امر به معروف و نهی از منکر

1. معروف از واجبات و منکر از محرّمات باشد
2. آمر و ناهی معروف و منکر را بشناسد
3. احتمال تأثیر در شخص خلافکار بدهد
4. خلافکار، قصد انجام منکر یا مشغول به انجام آن باشد
5. در ارتکاب منکر یا ترک واجب، معذور نباشد
6. سختی فوق‌العاده¬ای … نداشته باشد

كافى ج 5 ص 59 رسول خدا ص :
كَيفَ بِكُمْ إِذَا فَسَدَتْ نِسَاؤُكُمْ وَ فَسَقَ شَبَابُكُمْ
چگونه خواهيد بود هنگامى كه زنان شما فاسد شوند
و جوانان شما فاسق

وَ لَمْ تَأْمُرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَ لَمْ تَنْهَوْا عَنِ الْمُنْكَرِ فَقِيلَ لَهُ وَ يكُونُ ذَلِكَ يا رَسُولَ اللَّهِ فَقَالَ نَعَمْ وَ شَرٌّ مِنْ ذَلِكَ
و امر به معروف و نهى از منكر را ترك كنيد؟
كسى عرض كرد: اى رسول خدا ! آيا چنين امرى واقع مى شود ؟ پيامبر اكرم ص فرمود :
آرى و بدتر از اين واقع خواهد شد.

كَيفَ بِكُمْ إِذَا أَمَرْتُمْ بِالْمُنْكَرِ وَ نَهَيتُمْ عَنِ الْمَعْرُوفِ فَقِيلَ لَهُ يا رَسُولَ اللَّهِ وَ يكُونُ ذَلِكَ قَالَ نَعَمْ وَ شَرٌّ مِنْ ذَلِكَ
چگونه خواهيد بود هنگامى كه امر به منكر مى كنيد
و نهى از معروف ؟ عرض كردند : اى رسول خدا آيا چنين چيزى واقع خواهد شد؟
فرمود : آرى و بدتر از اين روى مى دهد.

كَيفَ بِكُمْ إِذَا رَأَيتُمُ الْمَعْرُوفَ مُنْكَراً وَ الْمُنْكَرَ مَعْرُوفاً; چگونه خواهيد بود هنگامى كه
معروف را منكر و منكر را معروف
( و زيبايى ها را زشت و زشتى ها را زيبا )
خواهيد ديد ؟